Prof. Donughue'nin Tıp ve Mühendisliği Birleştirme Projesi Felçlilere Umut Oldu

[melleseferi]

Prof. Donughue'nin Tıp ve Mühendisliği Birleştirme Projesi Felçlilere Umut Oldu

Brown Üniversitesi Beyin Araştırmaları Merkezi Başkanı Prof. Dr. John Donoghue, tıp ile mühendisliği birleştiren çalışmalarını anlattığı toplantıda, felçli hastaların beyin yüzeyine yerleştirilen mikroçip yardımıyla hareket yeteneği kazanmasını hedefleyen ve "Braingate" adı verilen projenin pek çok hastanın umudu olduğunu vurguladı.Suna ve İnan Kıraç Vakfı ve Türkiye’deki Brown Üniversitesi Mezunları Derneği’nin, Pera Müzesi’nde dün akşam düzenlediği basın toplantısına, "Braingate" adı verilen projenin mucidi Brown Üniversitesi Beyin Araştırmaları Merkezi Başkanı Prof. Dr. John Donoghue, Brown Üniversitesi Antropoloji Bölümü Başkan Yardımcısı Matthew Gutmann, Brown Üniversitesi Bölge Direktörü Vijay k. Chitnis, Brown Üniversitesi Uluslararası Gelişim Birimi Başkan Yardımcısı Ronald D. Margolin, işadamı Faruk Ezcacıbaşı ile birlikte çok sayıda davetli katıldı.

DONOGHUE: BRAINGATE YENİ BİR TEKNOLOJİ

Toplantı öncesinde basın mensuplarının sorularını yanıtlayan bilim adamı, "Braingate" adı verilen projenin çok yeni olduğunu, projenin bugüne kadar 5 kişide olumlu sonuçlar verdiğini söyledi. Prof. Dr. Donoghue şöyle konuştu:

"1950’li yıllarda yaşanan kalp krizlerinde, kocaman bir kutu olduğunu hatırlarız. Bu kutuyla elektroşok yapılıyordu. İnsanlar bu kutuyu ellerinde tutuyorlardı. Ama o gün çok yer kaplayan bu ağır cihaz, bugün elinizde tuttuğunuz kayıt cihazına dönüştü. Beyin bilimi, kalp biliminin 50 – 60 yıl önceki haline benziyor. Ama gidilen yol aynı. Teknoloji ilerliyor ama hala boyut olarak kullanım olarak çok ilerilere gitmedi. Bu teknoloji bugüne kadar 5 kişide denendi. Bu teknolojinin amacı, bütün vücudu çalıştırmak değil, elleri ve bacakları felçli olan bir hastanın en basit bir işi burnunu kaşımasını, bardağını alıp suyunu içebilmesini, en temel ihtiyaçlarını yerine getirebilmesini sağlamaktır. Bunu gerçekleştirebilmenin iki yolu var. Birincisi ‘Acaba düşünce gücüyle hastanın kolunu oynatabilir miyim?’. İkincisi de eğer bunu yapamıyorsam düşünce gücüyle bir robot kolu hareket ettirebilir miyim? Bu iki soruda da hayli yol aldığımızı söyleyebilirim."

DÜŞÜNCE GÜCÜYLE HAREKET

Bir gazetecinin "Düşünce gücüyle felçli hastalar hareket kabiliyetine sahip olabildi mi?" sorusuna ise Prof. Dr. Donaghue, "Evet bu teknoloji başarılı oldu. Bir hasta bilgisayarda düşünce gücüyle fareyi hareket ettirerek bilgisayarı kullanmaya başladı. Daha sonra da takma kolun basit hareket yaptığını gördük. O hareketleri geliştirip ’bir hasta su bardağı alıp suyu içebilir mi?’ sorusuna yanıt vermeye çalışıyoruz" yanıtını verdi.

BRAINGATE NEDİR?

Felçli hastaların düşünce gücüyle hareket kabiliyetine sahip olmalarını amaçlayan "Braingate", hastanın beynine yerleştirilen çip sayesinde, beyin ile elektronik cihazlar arasında uyum sağlanması esasına dayanıyor. Test aşamasında olan "Braingate" projesinde, 100 elektrottan oluşan bir mikroçipin beyin yüzeyine yerleştirildiği, bu sayede düşünce gücünün kullanıldığı belirtildi. Çip yardımıyla kontrol edilebilen elektronik cihazlarla da felçli hastaların hareket ihtiyaçlarının karşılanması hedefleniyor. Omuriliği hasar görmüş felçli hastaların beyinleri ile vücutları arasındaki iletişim kesildiği, beynin gönderdiği hareket emirlerinin kaslara ulaşamadığı açıklandı. Beyin yüzeyine yerleştirilen aspirin büyüklüğündeki mikroçip sayesinde protez kol ve tekerlekli sandalye gibi cihazların düşünce yoluyla hareket ettirilebildiği belirtildi.

BRAINGATE YÜZLERCE YILLIK ÇALIŞMANIN ÜRÜNÜ

Olumlu sonuçlar veren projenin binlerce yıllık beyin bilimi çalışmalarının sonucunda ortaya çıktığını vurgulayan Prof. Dr. Donoghue, "Bu çalışma için nöroloji alanından mühendislik alanından uzmanların birlikte çalışması gerekiyor. Mühendislik alanından cihazları kontrol edebilecek, cihazları yapabilecek kişilerle, çipi beyne yerleştirebilecek donanıma sahip kişilerin birlikte çalışması gerekiyor" dedi.

Braingate’yi ilk önce maymunlarda denediklerini, maymunların beyin aktivitelerini kaydettiklerini belirten Prof. Dr. Donoghue, 10 yıl önce yaptıkları bu çalışmanın ardından 2006 yılında da bir insanın beynine çip yerleştirdiklerini belirterek, "Bu proje Brown Üniversitesi’nde doğmuş, büyümüş ve orada devam eden bir projedir" diye konuştu.

SİNİR SİSTEMİNİ YENİ BAŞTAN YARATMAK İSTİYORUZ

Braingate’nin felçli hastaların tedavisini sağlayıp sağlamayacağı sorusuna Prof. Dr. Donoghue, "Braingate aslında kısmi bir tedavi yöntemidir. Çünkü, hastanın kolunu bacağını ve kısmi yerlerini çalıştırabilmesine imkan veriyor" dedi. Hayalinin bunu bütün vücudu kapsayacak şekilde genişletmek olduğunu anlatan Prof. Dr. Donoghue, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Sinir sistemini yeni baştan yaratıp, insanın normal hayatta, bu sistemle yaptığı ne kadar hareket varsa hepsini yeniden kurgulamak istiyoruz. Bu hayal çok yakın bir zamanda gözükmüyor ama projenin gittiği yön orasıdır. Bunu cep telefonu gibi düşünün. En başta cep telefonları çok büyüktü. Şimdi ufacık bir çip olabilir, ’kulağa yerleştirilebilir’ diye düşünülüyor. Oluşum hızı süreç içinde belli olacak bir şey. Piyano çalmak eylemi vücudun hareketleri bakımından çok komplike bir şey. Biz bunu anlamıyoruz. Vücudun bu zor komplike hareketleri nasıl yaptığını çözdüğümüz zaman bazı şeyleri değiştirebileceğiz. Bu sorunu ne zaman çözeceğiz, net bir zaman söylemek mümkün değil."

 

Braingate Projesi’nin beynin sadece bir bölümüne uygulandığını hatırlatan Prof. Dr. Donoghue, İstanbul’da kaldığı süre boyunca farklı deneyimlerle, farklı kültürlerle karşı karşıya kaldığını belirtti.

BRAINGATE’İ İZLEYENLERE ANLATTI

Prof. Dr. Donoghue ile Brown Üniversitesi yetkilileri, daha sonra konferans salonuna geçti. Burada Brown Üniversitesi ile ilgili sunum yapıldıktan sonra kürsüye Prof. Dr. Donoghue, çıktı. Multivizyon eşliğinde Braingate’nin nasıl gerçekleştirildiğini adım adım anlatan Prof. Dr. Donoghue’yi izleyiciler ilgiyle dinledi.

BRAINGATE HASTALAR ÜZERİNDE DENENİYOR

Braingate ilk olarak 2004 yılında omuriliğine aldığı bıçak darbesi nedeniyle boynundan aşağısını kullanamayan 25 yaşındaki Matthew Nagle üzerinde denendi. Beyin yüzeyine aspirin büyüklüğündeki çip yerleştirilen Nagle, kısa zamanda tedaviden olumlu cevap almaya başladı. Nagle’nin düşünce gücüyle bilgisayar imlecini hareket ettirdiği, e-posta gönderebildiği, basit bilgisayar oyunlarını da oynayabildiği belirtildi. Nagle’nin ayrıca ameliyat sonrasında suni cihazı kullanmadan nefes almaya başladığı, elektrikli sandalyesini de nefesiyle üfleyerek hareket ettirebildiği vurgulandı.

PROF. DR. JOHN DONOGHUE KİMDİR?

Beyin konusundaki çalışmalarıyla tüm dünya tarafından takip edilen Prof. Dr. John Donoghue, 25 yıldır, ABD’nin en prestijli üniversitelerinden Brown Üniversitesi’nde beyin korteksi üzerine araştırmalar gerçekleştiriyor. Nöroloji departmanında öğretim üyesi olarak görev yapan Prof. Dr. John Donoghue, 100’ün üzerinde araştırmacı öğretim görevlisi bulunan üniversitenin, beyin araştırmaları merkezinin de başkanlığını yapıyor. Mühendisliği beyin bilimiyle birleştiren merkez, beyindeki motor korteksinin işlevini araştırıyor ve beynin elektriksel faaliyetlerini çözümleyerek felç hastalarına kendi başlarına hareket edebilme özgürlüğü kazandıran teknolojik sistemler geliştiriyor. Merkezde bilgisayar mühendislerinden nörocerrahi uzmanlarına, matematikçilerden doktorlara birçok daldan akademisyen ve bilim insanı çalışıyor. Prof. Donoghue’nun çığır açan beyin araştırmalarına New York Times Gazetesi’nden History Channel’a birçok yayın organında yer veriliyor. John Donoghue aynı zamanda Amerikan Hükümetine bağlı Providence, Rhode Island Veterans Affairs Medical Center’da kıdemli bilim adamı olarak görev yapıyor.

 28.06.11 - DHA